Σκαρφαλωμένο στα 950 μέτρα υψόμετρο, εκεί που η Φλώρινα σμίγει με τον ουρανό και το παρελθόν με τον θρύλο, το Κρατερό μοιάζει με καρτ ποστάλ βγαλμένη από άλλες εποχές. Λίγοι γνωρίζουν ότι αυτό το μικρό, πετρόχτιστο χωριουδάκι, που κάποτε λεγόταν Ράκοβο, γεννήθηκε μέσα από τα νερά – και τις καραβίδες!

Η ιστορία του ξεκινά στα 1770, όταν 120 ψυχές έφτασαν από το Ματ της Αλβανίας και έστησαν τους πρώτους δύο συνοικισμούς τους: έναν στο σημείο που βρίσκεται σήμερα το χωριό και έναν νοτιότερα, στη «Μάλα Ρέκκα», δίπλα στο ποταμάκι. Τα πολλά νερά φιλοξενούσαν καραβίδες – «ράκοϊ» στη διάλεκτό τους – κι έτσι το χωριό ονομάστηκε Ράκοβο, δηλαδή ο τόπος με τις καραβίδες.

Όμως το Ράκοβο δεν ήταν απλώς όμορφο. Ήταν γενναίο.

Υπό διαρκή απειλή ληστών και Τούρκων, οι κάτοικοί του ήταν πάντοτε οπλισμένοι και έτοιμοι να υπερασπιστούν τη γη τους. Το 1812, οι δύο συνοικισμοί ενώθηκαν – λένε πως μια πογάτσα και ένα παιδικό παιχνίδι τράβηγμα-ψωμιού έκριναν την έδρα του νέου χωριού.

Το χωριό μετονομάστηκε σε Κρατερό το 1926, προς τιμήν του στρατηγού Κρατερού, του πιστού συντρόφου του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Και από τότε, κουβαλά το όνομα αυτό σαν πανοπλία.

Κάηκε τρεις φορές – το 1903 από τους Τούρκους, το 1907 από τους κομιτατζήδες και το 1947 στον Εμφύλιο. Και τρεις φορές στάθηκε ξανά όρθιο. Σπίτι το σπίτι, πέτρα την πέτρα.

Οι κάτοικοί του διέπρεψαν στον Μακεδονικό Αγώνα. Ανάμεσά τους ο θρυλικός Παύλος Ρακοβίτης και τα πρωτοπαλίκαρά του. Ακόμα κι από την Αμερική και την Αυστραλία, έσπευσαν εθελοντές να πολεμήσουν για τη Μακεδονία.

Σήμερα, μπορεί οι αριθμοί των κατοίκων να φθίνουν, όμως η ψυχή του χωριού δεν έσβησε ποτέ. Το Κρατερό δεν είναι απλώς μια κουκίδα στον χάρτη της Φλώρινας. Είναι ένα φυλάκιο μνήμης, αγώνα και ελληνικής περηφάνιας.

Και κάπου εκεί, στα ήσυχα μονοπάτια του και στα νερά που κάποτε έσφυζαν από «ράκοϊ», χτυπά ακόμα μια καρδιά που ξέρει τι θα πει να πέφτεις – και να σηκώνεσαι.

Πηγή: exostis.gr