Τη 19η Μαίου, ενωμένοι με σεβασμό και μνήμη, τιμούμε τα θύματα ενός από τα πιο τραγικά κεφάλαια της σύγχρονης Ιστορίας: της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου. 353.000 ψυχές χάθηκαν με φρικτό τρόπο. Χάθηκαν όχι ως «παράπλευρες απώλειες» ενός πολέμου, αλλά ως αποτέλεσμα ενός οργανωμένου, συστηματικού σχεδίου εξόντωσης. Στόχος: η εξαφάνιση της ποντιακής παρουσίας από τη γη που καλλιέργησε, υπερασπίστηκε και τίμησε για αιώνες.
Η γενοκτονία των Ποντίων δεν ήταν μια “παρενέργεια του πολέμου”. Ήταν μια οργανωμένη, συστηματική εξολόθρευση ενός λαού που άκμασε επί αιώνες στα παράλια του Εύξεινου Πόντου. Οι Έλληνες του Πόντου, δημιουργοί πολιτισμού, παιδείας και εμπορίου, έγιναν στόχος απάνθρωπων διώξεων, πορειών θανάτου, εκτελέσεων, βιασμών και πείνας. Χωριά ολόκληρα αφανίστηκαν. Εκκλησίες γκρεμίστηκαν. Γλώσσες και παραδόσεις σιώπησαν.
Ως Ελληνίδα ποντιακής καταγωγής, κουβαλώ όχι μόνο τη μνήμη, αλλά και την ευθύνη. Και ως πολιτικός, η ευθύνη αυτή μετατρέπεται σε χρέος δημόσιο: να μην επιτρέψουμε ποτέ η αλήθεια να σβήσει, να μην επιτρέψουμε η Ιστορία να ξαναγραφτεί από όσους επενδύουν στη λήθη.
Ο ποντιακός ελληνισμός δεν υπήρξε μόνο μάρτυρας του ξεριζωμού. Υπήρξε και σύμβολο της αναγέννησης. Οι πρόγονοί μας ήρθαν πρόσφυγες, αλλά έγιναν πυλώνες της νέας ελληνικής κοινωνίας. Δούλεψαν σκληρά, κράτησαν ζωντανή την ταυτότητά τους, συνέβαλαν σε κάθε πτυχή της κοινωνικής, οικονομικής και πολιτιστικής ζωής του τόπου. Ο Πόντος ζει σήμερα σε κάθε γωνιά της Ελλάδας, σε κάθε γειτονιά που αντηχεί η λύρα, σε κάθε παιδί που μαθαίνει να μιλά τη διάλεκτο των προγόνων του, σε κάθε σπίτι που θυμάται.
Όμως η ιστορική μνήμη δεν είναι απλώς θέμα πολιτιστικής συνέχειας. Είναι και ζήτημα Δικαιοσύνης. Δεν μπορούμε να ζητούμε από τον κόσμο να τιμά τα ανθρώπινα δικαιώματα, να σέβεται τη δημοκρατία και τις πανανθρώπινες αξίες, και να μένουμε σιωπηλοί απέναντι σ’ ένα έγκλημα κατά της ανθρωπότητας που παραμένει ατιμώρητο και, από ορισμένους, αρνούμενο.
Καλούμε λοιπόν τη διεθνή κοινότητα – κράτη, κοινοβούλια, θεσμικούς οργανισμούς, αλλά και την ίδια την Τουρκία – να πράξουν το αυτονόητο: να αναγνωρίσουν επίσημα τη γενοκτονία των Ποντίων. Η αναγνώριση αυτή δεν είναι πράξη εκδίκησης. Είναι πράξη ευθύνης, συμφιλίωσης και ιστορικής εντιμότητας.
Η Ελλάδα έχει ήδη σταθεί στο ύψος των περιστάσεων, καθιερώνοντας την 19η Μαΐου ως Ημέρα Μνήμης της Ποντιακής Γενοκτονίας. Ο αγώνας, όμως, δεν τελειώνει εδώ. Οφείλουμε να συνεχίσουμε, ενωμένοι και αποφασισμένοι, για τη διεθνή αναγνώριση, για τη διατήρηση της ιστορικής αλήθειας, για τη διαπαιδαγώγηση των νέων γενιών, ώστε τέτοια εγκλήματα να μην ξανασυμβούν ποτέ.
Εμείς οι Πόντιοι δεν ζητήσαμε ποτέ να μας χαριστεί τίποτα. Με τον πόνο μας φτιάξαμε σπίτια. Με τη μνήμη μας υψώσαμε πολιτισμό. Με τις στάχτες του ξεριζωμού θεμελιώσαμε τη συμμετοχή μας στην κοινωνία και στο έθνος. Δεν θέλουμε να μας λυπηθούν. Θέλουμε να μας ακούσουν. Θέλουμε να μας σεβαστούν.
Η μνήμη είναι δύναμη. Η μνήμη είναι πολιτική πράξη. Και σήμερα, με σεβασμό αλλά και περηφάνια, δηλώνουμε παρόντες. Για τον Πόντο. Για την Ιστορία. Για τη Δικαιοσύνη.
Η αλήθεια δεν αλλάζει. Μπορεί να αποσιωπάται, να διαστρεβλώνεται, να πολεμιέται – αλλά δεν νικιέται. Και το χρέος μας είναι να τη διαφυλάξουμε και να την αναδείξουμε, όχι μόνο για τους προγόνους μας, αλλά και για τις επόμενες γενιές.
Ας γίνουμε η φωνή όσων σιώπησαν. Ας γίνουμε το φως που θα φωτίσει τις σκιές της Ιστορίας.
Αιωνία η μνήμη των θυμάτων.
Τιμή και δόξα στους Πόντιους Έλληνες.
Ζήτω η Δημοκρατία. Ζήτω ο Ελληνισμός.
Κλεοπάτρα Τριανταφυλλίδου
Πολιτικός Επιστήμων
Πολιτεύτρια ΝΔ Ανατολικής Αττικής