Η Βουλευτής Π.Ε. Κοζάνης και Τομεάρχης Τουρισμού ΣΥΡΙΖΑ Π.Σ. κ. Καλλιόπη Βέττα κατέθεσε κοινοβουλευτική ερώτηση προς τους Υπουργούς Οικονομίας και Οικονομικών, Αγροτικής Ανάπτυξης, και Τουρισμού με θέμα «Μάταιες αποδεικνύονται οι προσδοκίες των επιχειρήσεων της Δυτικής Μακεδονίας στους τομείς της οινοποιίας και του οινοτουρισμού»
Η ερώτηση αναδεικνύει την απουσία ειδικών ενισχύσεων και χρηματοδοτικών εργαλείων για την ίδρυση και ενίσχυση των επιχειρήσεων στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, που ασχολούνται με την οινοποιία και τον οινοτουρισμό.
Αν και η περιοχή διαθέτει εξαιρετικούς αμπελώνες και παράγει μοναδικά τοπικά κρασιά, και παρά το γεγονός ότι στο Σχέδιο Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (Σ.Δ.Α.Μ.) των λιγνιτικών περιοχών που εκπονήθηκε το 2020, υπήρχαν ως διακριτοί πυλώνες ο βιώσιμος τουρισμός και η «έξυπνη γεωργία», τίποτε δεν πραγματοποιήθηκε προς αυτή την κατεύθυνση.
Ειδικότερα, προβλέπονταν η δημιουργία ενός οικοσυστήματος οινικού τουρισμού στη Δυτική Μακεδονία, στα πρότυπα της Βόρειας Ιταλίας (συνολικού προϋπολογισμού 20-25 εκατομμύριων ευρώ), το οποίο ουδέποτε υλοποιήθηκε, όπως εξάλλου και η επέκταση της ρήτρας μετάβασης στις νομοθετικές παρεμβάσεις των συναρμόδιων Υπουργείων.Όπως σημειώνεται στην ερώτηση, ο οινοτουρισμός ως συμπληρωματική δραστηριότητα της οινοποιίας, αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα ευκταίας συνεργασίας των εναλλακτικών μορφών τουρισμού με τον πρωτογενή τομέα. Οι επενδύσεις αυτές έχουν την δυνατότητα να απορροφήσουν ένα μεγάλο ποσοστό του εργατικού δυναμικού και αποτελούν μέσο ανάσχεσης της ανεργίας και δημογραφικού.
Επαγωγικά, η Βουλευτής ερωτά σχετικά με τις δράσεις και τα χρηματοδοτικά εργαλεία που έχουν κατευθυνθεί προς την Περιφέρεια της Δυτικής Μακεδονίας για την ενίσχυση και ανάπτυξη της οινοποιίας και του οινοτουρισμού, και ποια υποστηρικτικά προγράμματα και έργα έχουν εκπονηθεί παράλληλα για την ενίσχυση των συγκεκριμένων επιχειρηματικών σχεδίων.
Ως εκ τούτου, η κ. Βέττα καλεί τους αρμόδιους Υπουργούς να προχωρήσουν, έστω και τώρα, στην παροχή οικονομικών ενισχύσεων για τις επιχειρήσεις των λιγνιτικών περιοχών στον τομέα της οινοποιίας και του οινοτουρισμού.
Όπως τόνισε η Βουλευτής, χωρίς δράσεις με αυξημένη ενίσχυση για τις επιχειρήσεις στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας δεν μπορεί να υπάρξει η πολυπόθητη αλλαγή προς ένα νέο παραγωγικό μοντέλο, βιώσιμο και ανθεκτικό, που θα έχει θετικές επιπτώσεις στις καλλιέργειες, τη μεταποίηση, το εμπόριο και τον τουρισμό, και θα αντιμετωπίζει την ανεργία, τη μετανάστευση και την όξυνση του δημογραφικού προβλήματος που μαστίζει την περιοχή.
Ακολουθεί η ερώτηση:
Αθήνα, 26 Μαρτίου 2025
ΕΡΩΤΗΣΗ
Προς τους κ.κ. Υπουργούς
Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών
Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων
Τουρισμού
ΘΕΜΑ: «Μάταιες αποδεικνύονται οι προσδοκίες των επιχειρήσεων της Δυτικής Μακεδονίας στους τομείς της οινοποιίας και του οινοτουρισμού»
Η οινοποιία και ο οινοτουρισμός συνιστούν βιώσιμες, καινοτόμες και πολυεπίπεδες προοπτικές για την οικονομία κάθε τόπου που διαθέτει παράδοση στην αμπελουργία καθώς ενισχύουν, εκτός από τους οινοπαραγωγούς, και μία σειρά τοπικών επιχειρήσεων όπως εστιατόρια, αγροτικά καταλύματα και παρόχους συμπληρωματικών υπηρεσιών.
Οι επισκέψεις σε οινοποιεία συνοδεύονται συνήθως από γευσιγνωσία, γεύματα και πολιτιστικές εκδηλώσεις που τονώνουν την τοπική οικονομία και ενθαρρύνουν την επιχειρηματικότητα, γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα την βελτίωση της ποιότητας ζωής στις αγροτικές περιοχές, την ανάσχεση της μετανάστευσης προς τα αστικά κέντρα, την αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος και, εν τέλει, της ανεργίας.
Η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας διαθέτει εξαιρετικούς αμπελώνες και παράγει μοναδικά τοπικά κρασιά, γεγονός που μπορεί να αποτελέσει την βάση για την υλοποίηση ειδικών πολιτικών που θα ενισχύσουν τους προαναφερόμενους τομείς. Παρά ταύτα, ελάχιστοι πόροι και δράσεις έχουν κατευθυνθεί προς την ανάπτυξη της δραστηριότητας αυτής.
Στο Σχέδιο Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (Σ.Δ.Α.Μ.) των λιγνιτικών περιοχών που εκπονήθηκε το 2020 και είχε ως σκοπό την αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου της Δυτικής Μακεδονίας, προβλεπόταν η ανάπτυξη του βιώσιμου τουρισμού μέσω της αξιοποίησης των τοπικών φυσικών πόρων και της στήριξης της αγροτικής παραγωγής και του τουρισμού.
Στο πλαίσιο αυτό προβλέπονταν η δημιουργία στη Δυτική Μακεδονία ενός οικοσυστήματος οινικού τουρισμού, στα πρότυπα της Βόρειας Ιταλίας (συνολικού προϋπολογισμού 20-25 εκ. ευρώ), ενώ, παράλληλα, το ίδιο διάστημα υπήρχε ειδική μνεία για επέκταση της «Ρήτρας Δίκαιης Μετάβασης» στις νομοθετικές παρεμβάσεις των υπουργείων, εν είδει μέτρων θετικής διάκρισης για τους κατοίκους των λιγνιτικών περιοχών.
Δυστυχώς, τίποτε από τα παραπάνω δεν συνέβη, καθώς αφενός το Σ.Δ.Α.Μ. αγνοήθηκε, ενώ η Ρήτρα εγκαταλείφθηκε πολύ σύντομα, καθώς δεν επεκτάθηκε σχεδόν πουθενά.
Ωστόσο, η αξιοποίηση των μεγάλων δυνατοτήτων των οινοποιητικών επιχειρήσεων της Περιφέρειας θα έπρεπε να αποτελεί προτεραιότητα, αναγνωρίζοντας τις θετικές επιπτώσεις στις καλλιέργειες, τη μεταποίηση, το εμπόριο και τον τουρισμό, και στο γεγονός ότι μπορεί να αποτελέσει το έναυσμα για να επεκτείνουν τις δραστηριότητές τους και άλλες εταιρίες που ασχολούνται με την οινοποιία στην περιοχή και να απορροφήσουν ένα μεγάλο ποσοστό του εργατικού δυναμικού στις επηρεαζόμενες περιοχές.
Βασική προϋπόθεση, ωστόσο, θα ήταν η πλήρης και αποδοτική αξιοποίηση όλων των διαθέσιμων μέσων και πηγών χρηματοδότησης και η εμπροσθοβαρής υλοποίηση των επενδύσεων, στην οποία θα συνέβαλαν καθοριστικά η υλοποίηση δημοσίων επενδύσεων, ειδικά σε επίπεδο υποδομών, η μελετητική ωρίμανση των έργων, η ολοκλήρωση των Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων και η επιτάχυνση των αδειοδοτικών διαδικασιών.
Επειδή, ακόμα περιμένουν οι κάτοικοι και οι επιχειρήσεις της Δυτικής Μακεδονίας την υλοποίηση των πυλώνων του Σ.Δ.Α.Μ. και την παροχή οικονομικών ενισχύσεων, με την μορφή θετικής πρόνοιας για τους κατοίκους των λιγνιτικών περιοχών («Ρήτρας Δίκαιης Μετάβασης»), στον τομέα της οινοποιίας και του οινοτουρισμού,
Επειδή, ο οινοτουρισμός, ως αναπόσπαστη δραστηριότητα της οινοποιίας, είναι πλέον από τις πιο σύγχρονες τάσεις του τουρισμού και αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα αμοιβαίας συνεργασίας των εναλλακτικών μορφών τουρισμού με τον πρωτογενή τομέα,
Επειδή, οι επενδύσεις αυτής της δραστηριότητας έχουν την δυνατότητα να απορροφήσουν ένα μεγάλο ποσοστό του εργατικού δυναμικού,
Ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί:
Σε ποιες δράσεις χρηματοδοτικών εργαλείων έχει ενταχθεί η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας για την ανάπτυξη του οινοποιίας, και κατ’ επέκταση του οινοτουρισμού, και ποιος ο προϋπολογισμός των δράσεων αυτών;
2. Σε ποιες από τις δράσεις αυτές προβλέπεται αυξημένη ενίσχυση για τις επιχειρήσεις στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας που ασχολούνται με την οινοποιία και τον οινοτουρισμό, και ποιο το ποσοστό ενισχυμένης επιδότησης;
Πόσες από αυτές τις επιχειρήσεις εντάχθηκαν στις δράσεις και τα σχετικά χρηματοδοτικά εργαλεία, και ποιο το ποσοστό απορρόφησης των σχετικών κονδυλίων;
4. Ποια υποστηρικτικά προγράμματα και έργα έχουν εκπονηθεί παράλληλα για την ενίσχυση των συγκεκριμένων επιχειρηματικών σχεδίων, όπως ενδεικτικά, ειδικά καθεστώτα, γραφειοκρατικές διευκολύνσεις, δανειακές διευκολύνσεις, χρήσεις γης;
Η Ερωτώσα Βουλευτής
Βέττα Καλλιόπη
