«Η αναγέννηση του κατασκευαστικού κλάδου – Νέος ορίζοντας με προοπτικές και προκλήσεις στην υλοποίηση μεγάλων έργων»» ήταν το θέμα της ενότητας «Υποδομές – Κατασκευές» στο πλαίσιο του 6th Athens Investment Forum, που πραγματοποιείται στο Μέγαρο Μουσικής και συνδιοργανώνουν το ΤΕΕ και η Vertical Solutions.

Στην ενότητα μετείχαν οι Χρήστος Σταϊκούρας, Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών,  Πέτρος Σουρέτης, Εντεταλμένος Σύμβουλος & Εκτελεστικό Μέλος του ΔΣ της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ,

Αντώνης Μιτζάλης, Εντεταλμένος Σύμβουλος της ΑΒΑΞ, Μανώλης Σιγάλας, Senior Vice President & Managing Director, Ευρώπης της HILL INTERNATIONAL, Άνθιμος Αμανατίδης, Διευθύνων Σύμβουλος της ΕΥΑΘ & ο Δημήτρης Νεκτάριος, Partner- Financial Advisory της DELOITTE.

Χρήστος Σταϊκούρας, Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών: Οι έξι πηγές χρηματοδότησης για τα δημόσια έργα

Τις έξι πηγές χρηματοδότησης για τα κατασκευαστικά έργα παρουσίασε ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Χρήστος Σταϊκούρας. «Είναι ευθύνη της πολιτείας να αντιμετωπίσει προκλήσεις όπως η χρηματοδότηση και να βρεθούν οι πρόσθετοι πόροι ώστε να προχωρήσουν τα έργα» είπε ο υπουργός που προσδιόρισε ότι οι έξι πηγές από τις οποίες θα αντληθούν τα απαραίτητα κεφάλαια είναι το ΕΣΠΑ, το Ταμείο Ανθεκτικότητας και Ανάκαμψης (από όπου θα διατεθούν 686 εκατομμύρια ευρώ από αναδιάταξη πόρων για υλοποιήση έργων στις πληγείσες από τις φυσικές καταστροφές περιοχές), η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (με προσοχή ωστόσο ώστε να μην επιβαρύνθουν υπέρμετρα τα δημόσια οικονομικά), και ο κρατικός προϋπολογισμός (μέσω του ΠΔΕ αλλά και της υπεραπόδοσης της οικονομίας, της αύξησης των φορολογικών εσόδων και την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής.

Ο  Χρήστος Σταϊκούρας έκανε λόγο για «αναγέννηση του κατασκευαστικού κλάδου τα τελευταία χρόνια» και ανέφερε ότι «οφείλουμε συγχαρητήρια στον ίδιο τον κλάδο για τα ανταγωνιστικά του πλεονεκτήματα», ενώ δεν παρέλειψε να εκφράσει τις προσωπικές του ευχαριστίες για τη συνδρομή των κατασκευαστικών εταιρειών στην αντιμετώπιση των καταστροφών της Θεσσαλίας.

Σε ότι αφορά στον προγραμματισμό των επόμενων έργων αναφέρθηκε στην πρώτη δέσμη μέτρων που αφορούν στο Μετρό της Θεσσαλονίκης που θα λειτουργήσει το 2024, το έργο flyover στη Θεσσαλονίκη, που η κατασκευή του θα ξεκινήσει το Νοέμβριο, στον επανασχεδιασμό του άξονα Λαμίας – Καρπενήσι, την έναρξη των εργασιών στον άξονα Μπράλος-Άμφισσα.

Η δεύτερη δέσμη μέτρων αφορά στα αντιπλημμυρικά, έργα που υπερβαίνουν το 1,5 δις. ευρώ, αλλά και τα αρδευτικά (προϋπολογισμού  642 εκατομμυρίων ευρώ). Η τρίτη δέσμη καλύπτει τον έλεγχο και τη συντήρηση των υφιστάμενων έργων υποδομής, τομέας που όπως ανέφερε ο υπουργός «μέχρι τώρα δεν είχαμε ασχοληθεί μαζί του» με πρώτη πράξη την υπουργική απόφαση για τον κανονισμό επιθεώρησης και συντήρησης γεφυρών. Η τέταρτη δέσμη καλύπτει την ενίσχυση της ανθεκτικότητας των μεταφορών και τη σύνδεση των ελληνικών δικτύων με την Ευρώπη.

Όπως σημείωσε ο Χρ. Σταϊκούρας «προτεραιότητα της κυβέρνησης θα αποτελέσει ο Ευρωπαϊκός Διάδρομος Βαλτικής – Μαύρης Θάλασσας – Αιγαίου, ενώ η ελληνική κυβέρνηση έχει καταθέσει πρόταση στην Ε.Ε. για την έναρξη δοκιμαστικής λειτουργίας σιδηροδρομικής σύνδεσης από την Ελλάδα προς τις εμπόλεμες περιοχές στα πλαίσια της ανάπτυξης ευρωπαϊκών λωρίδων αλληλεγγύης». «Στόχος μας είναι να δούμε τις δυσκολίες του εγχειρήματος αλλά και να εξασφαλίσουμε χρηματοδότηση» ανέφερε.

Στην πέμπτη δέσμη πολιτικών περιλαμβάνεται η άμεση αποκατάσταση των υποδομών στις πληγείσες περιοχές. Ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών έστειλε επίσης μήνυμα στις κατασκευαστικές εταιρείες λέγοντας ότι είναι ευθύνη τους να εκτελέσουν τα έργα που υπάρχουν στα βιβλία.

Πέτρος Σουρέτης (ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ): Θα υπάρξει σημαντική υστέρηση στις δημοπρατήσεις δημοσίων έργων

Στις παθογένειες του κλάδου των κατασκευών αναφέρθηκε ο Πέτρος Σουρέτης, Εντεταλμένος Σύμβουλος & Εκτελεστικό Μέλος του ΔΣ της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ. Όπως είπε αυτές είναι οι καθυστερήσεις στις πληρωμές των εργολάβων λόγω γραφειοκρατίας, το γεγονός ότι το παρατηρητήριο τιμών παραμένει “κενό γράμμα”, η μη αναθεώρηση του κόστους έργων, οι ελλιπείς μελέτες, η έλλειψη προσωπικού που αυξάνει το κόστος κατασκευής. Εάν δεν επιλυθούν αυτά τα προβλήματα, «θα υπάρξει σημαντική υστέρηση στις δημοπρατήσεις δημοσίων έργων» προειδοποίησε ο Π. Σουρέτης, που επίσης τόνισε ότι παραμένει οξύ το πρόβλημα έλλειψης ανθρωπίνου δυναμικού και υποστήριξε ότι απαιτείται σοβαρή συνεργασία δημοσίου και ιδιωτικού τομέα για να λυθεί αυτό το πρόβλημα.

Κωνσταντίνος Μιτζάλης (ΑΒΑΞ): Χρειάζεται εθνικό σχέδιο επενδύσεων

Στις αλληλένδετες προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο κλάδος αναφέρθηκε και ο Κωνσταντίνος Μιτζάλης, Διευθύνων Σύμβουλος & Εκτελεστικό Μέλος της ΑΒΑΞ, που τις στοιχειοθέτησε ως εξής:

– να υπάρχει συγκεκριμένο εθνικό σχέδιο επενδύσεων με ορίζοντα άνω των 4 ετών με σύγκλιση των κομμάτων, ώστε να επιτυγχάνεται η υλοποίηση νέων κατασκευών και η συντήρηση των παλαιότερων

– να διασφαλιστεί η εξεύρεση χρηματοδοτικών πόρων μέσω ΠΔΕ και άλλων πηγών.

– οι διαγωνιστικές διαδικασίες να κυλούν με λογικούς ρυθμούς χωρίς καθυστερήσεις λόγω ενστάσεων

– να υπάρξει εξασφάλιση πρώτων υλών, του απαραίτητου εξοπλισμού αλλά και προσωπικού.

Μανώλης Σιγάλας (HILL INTERNATIONAL): Να υπάρξουν θεσμικές παρεμβάσεις για εργάτες από το εξωτερικό

Το κρίσιμο πρόβλημα της ανεύρεσης ανθρωπίνου δυναμικού ανέλυσε ο Μανώλης Σιγάλας, Senior Vice President & Managing Director, Ευρώπης της HILL INTERNATIONAL. Όπως είπε το πρόβλημα αφορά τόσο στα ταλέντα όσο και στο εργατικό δυναμικό και ο ανταγωνισμός στο πεδίο αυτό είναι παγκόσμιος.

Ο Μ. Σιγάλας παρουσίασε προτάσεις για την προσέλκυση μηχανικών, όπου είπε ότι πρέπει να επιμείνουμε στην προσπάθεια επαναπατρισμού των ταλέντων που έχουν φύγει στο εξωτερικό, παρέχοντας φορολογικά κίνητρα. Είπε επίσης ότι πρέπει να δίνονται καλές αμοιβές και προοπτική. Όπως εξήγησε ο Μ. Σιγάλας η  HILL INTERNATIONAL εφαρμόζει πρόγραμμα καράρτισης νέων μηχανικών σε έργα διεθνούς εμβέλειας, τους οποίους δεν  πληρώνει το ίδιο το έργο αλλά η εταιρεία, κάτι που, όπως εξήγησε, μπορεί να μειώνει τα κέρδη προσωρινά αλλά αποδίδει πολύ στη συνέχεια. Σε ότι αφορά στους εργάτες από τρίτες χώρες ανέφερε ότι «χρειάζεται θεσμική προσέγγιση και συνεργασία κυβέρνησης και ιδιωτικού τομέα. Μέσα στο 2024 πρέπει να γίνουν οι απαραίτητες θεσμικές παρεμβάσεις ώστε να μην καθυστερήσουν τα έργα.»

Άνθιμος Αμανατίδης (ΕΥΑΘ): Σύντομα θα λειτουργήσει το νέο πράσινο στρατηγείο

Τις ενέργειες στις οποίες προχωρά η ΕΥΑΘ προκειμένου να εξασφαλίσει τη βιωσιμότητα της λειτουργίας της παρουσίασε ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, Άνθιμος Αμανατίδης. Όπως εξήγησε η ΕΥΑΘ έχει ξεκινήσει έργα για να αυξήσει την ασφάλεια των υδάτινων πόρων από τη ρύπανση, τη μείωση του ενεργειακού κόστους, την υιοθέτηση ΑΠΕ, την επεξεργασία των λυμάτων, την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών. «Στρατηγικός μας στόχος είναι να μειώσουμε το ανθρακικό μας αποτύπωμα κατά 50% και το υδάτινο κατά 20%» τόνισε ο Α. Αμανατίδης που διαβεβαίωσε ότι η εταιρεία σύντομα θα λειτουργεί στο νέο πράσινο κτίριο μηδενικής κατανάλωσης ενέργειας στο κέντρο της Θεσσαλονίκης.

Δημήτρης Νεκτάριος ( DELOITTE ): Οι μεγάλες προκλήσεις

Τις κυριότερες προκλήσεις του κατασκευαστικού κλάδου όπως τις ιεραρχούν τα στελέχη του κλάδου και τις κατέγραψε σχετική μελέτη παρουσίασε ο Δημήτρης Νεκτάριος, Partner- Financial Advisory της DELOITTE. Οι προκλήσεις αυτές είναι ο ψηφιακός μετασχηματισμός, τα περιβαλλοντικά πρότυπα ESG, η άνοδος στο κόστος – πληθωριστικές πιέσεις, η διαχείριση συμβολαίων – εισαγωγή συμβολαίων με μεγαλύτερη ευελιξία, η σύμπραξη δημόσιου -ιδιωτικού τομέα με επιμερισμό ρίσκου, η διαχείριση προσωπικού και ταλέντων.