Ο νομός Φλώρινας γεμίζει το βλέμμα με εικόνες και τις ανάγκες με ικανοποίηση. Το καλό φαγητό θα συνοδεύει πάντα ένα ωραίο ταξίδι και οι έξι προτάσεις που ακολουθούν, καλύπτουν μεγάλο κομμάτι της χαράς των γεύσεων.

«Θωμάς»
Η φήμη του «Θωμά» απλώνεται σε μεγάλο μέρος της Ελλάδας, αφού ο κάθε επισκέπτης του, από όπου και να έχει έρθει μέχρι εδώ, στο Σκλήθρο, φεύγει δύσκολα και πάντα με την υπόσχεση στον εαυτό του να ξαναέρθει. Από το 1970 υπάρχει εδώ, όπου ο Θωμάς και η Ελένη άνοιξαν ένα μικρό μαγαζάκι, προσφέροντας, στα λίγα τραπεζάκια τότε, μικρές αλλά πολύτιμες χαρές. Ρυζόγαλο, κοτόπουλο σούβλας, καφέ ελληνικό. Τα πρώτα, δύσκολα χρόνια, με έναν χωματόδρομο να περνά μπροστά από το μαγαζί, ήταν τα κοτόπουλα σούβλας που έφεραν την πρώτη φήμη στη γύρω περιοχή.

Τα πρώτα δέκα χρόνια λειτουργίας του, η υπομονή και η επιμονή χαρακτήριζαν το Θωμά και την Ελένη. Έπρεπε να φτάσει η δεκαετία του ’80 για να αρχίσει η ταβέρνα να αναπτύσσεται. Στο ψητό κοτόπουλο προστέθηκαν υπέροχα μαγειρεμένα πιάτα, στο σεβασμό της ρετσίνας, κόλλησε και η αγάπη για το κρασί.

Την «πετριά» του κρασιού την ξεκίνησε ο Νίκος Πασπάλης ο πατέρας του Θωμά Πασπάλη, εγγονού του Θωμά και της Ελένης και υπεύθυνου σήμερα της επιχείρησης. Οι 200 ετικέτες το 1994 έχουν φτάσει σήμερα στις 500. Το κελάρι του όμορφα διακοσμημένου, με έμφαση στο ξύλο και τις γυάλινες προθήκες, εστιατορίου, κρύβει αλλά και φανερώνει ένα σεβασμό στην οινική παράδοση της περιοχής αλλά και όλης της Ελλάδας. Το κρασί και ο σεβασμός του ανήκουν στην ιεροτελεστία της γευστικής εμπειρίας στου «Θωμά». Το μαγαζί απευθύνεται στους κατοίκους της περιοχής και όχι μόνο στους επισκέπτες του Σαββατοκύριακου και είναι ανοιχτό όλο το χρόνο με δύο μέρες ρεπό την εβδομάδα, Δευτέρα και Τρίτη.

Τα γευστικά θαύματα μαγειρεύονται από το Νίκο, το Βαγγέλη και την Ελένη και, πρόσφατα προστέθηκε στο δυναμικό και ο Θανάσης Γκιουλέκας, με καταγωγή από την περιοχή, τον οποίο επαναπάτρισαν. Το δικό μου μπουκέτο γευστικών απολαύσεων αποτελείτο από το μπάτζο ωρίμασης σαγανάκι με βρώμη, παπαρουνόσπορο και γλυκό του κουταλιού σύκο, φλωρινέλα σαγανάκι με μαρμελάδα πιπεριάς Φλωρίνης, μοσχαράκι με μελιτζάνες, αρνάκι με τραχανά και, εκτός του μενού εκείνης της ημέρας, γίδα με ταλιολίνι. Το άκρως ελληνικό αυτό μαγαζί διαθέτει και ελληνικά κρέατα ωρίμασης, black angus και limousine για να κλείσει το μάτι σε κάθε γαστριμαργικό γούστο.

«Κοντοσώρος»
Μια αντισυμβατική γαστρονομική ιστορία, κόντρα στη μόδα της εποχής έναρξης του εστιατορίου «Κοντοσώρος», το 1989, όπου κυριαρχούσαν τα εισαγόμενα προϊόντα και οι «εύκολες» δυτικότροπες συνταγές μαγειρικής, όπως αναγράφεται και στην πρώτη σελίδα του μενού τους. Ο Νίκος Κοντοσώρος και η Πετρούλα Σέλτσα, πολύ νέοι τότε, τόλμησαν να ξεκινήσουν μια γαστρονομική πρόταση προβάλλοντας τον τοπικό γαστρονομικό πολιτισμό, τις τοπικές συνταγές, μαγειρεμένες με τοπικά προϊόντα. Η κόρη του Νίκου και της Πετρούλας, η Ιλιάνα Κοντοσώρου, ανέλαβε την κουζίνα το 2019, με μια ιδιαίτερη ευθύνη και γνώση για τη συνέχιση της ολοένα αυξανόμενης φήμης του εστιατορίου αλλά και των φανταστικών γεύσεων που δημιούργησαν οι γονείς της.

Η ίδια μαρτυρά πως απλώς πρόσθεσε κάποιες τεχνικές από τότε που ανέλαβε, χωρίς να θέλει να αλλάξει κάτι. Παραδέχεται πως ο πρώτος χρόνος που ήρθε αυτή η ευθύνη στα χέρια της ήταν ιδιαίτερα απαιτητικός αλλά, κρίνοντας από το γευστικό αποτέλεσμα, τολμώ να πω πως η ιστορία του μαγαζιού συνεχίζεται υπέροχα. Οι πρώτες ύλες προέρχονται από την περιοχή, κάποια ζαρζαβατικά, όπως τα λάχανα και τα πράσα, μεγαλώνουν σε δικό τους χωράφι, το μοσχαρίσιο κρέας προέρχεται από τη Μελίτη Φλώρινας.

Το γευστικό ταξίδι στο προσεγμένο περιβάλλον του εστιατορίου, όπου το σύνθημα είναι η αργή και χαλαρή απόλαυση, ξεκίνησε με μια σούπα κολοκυθάκι βελουτέ, ως καλωσόρισμα, χρωματίστηκε με τα τρυφερά φασολάκια σαλάτα, συνεχίστηκε με δύο πιάτα σαν υπογραφές, τα χοιρινά μάγουλα με ρεβίθια και ένα χοιρινό με φασόλια στο πήλινο, με το κρέας να λιώνει ακόμη και στο κοίταγμα. Αξίζει πολύ και η τοπική νοστιμιά «Σουτ Μακάλο» το οποίο είναι κεφτεδάκια από μοσχάρι και σαφράν, καθώς και ο «Τραχανάς», από σπασμένο σιτάρι επίσης με μοσχαρίσια κεφτεδάκια. Εκτός από το, ειδικά για το εστιατόριο, εμφιαλωμένο blend κρασί, η κάβα, με την επιμέλεια του αδερφού της Ιλιάνας, του Κωνσταντίνου, ο οποίος είναι οινολόγος, είναι γεμάτη με φιάλες οι οποίες αντικατοπτρίζουν την πλούσια ελληνική οινική ιστορία αλλά και το παρόν, συνεχίζοντας το έργο της συλλογής κρασιών από όλη την Ελλάδα του πατέρα του, Νίκου.

«Ναουμίδης»
Η θέα της λίμνης Βεγορίτιδας είναι η απόλυτη ατραξιόν για την αίσθηση της όρασης κατά την άφιξη στο εστιατόριο «Ναουμίδης» στον Άγιο Παντελεήμονα. Το άλλο που τραβάει αμέσως την προσοχή, είναι ο Άγγελος Ναουμίδης, ο οποίος, όταν δεν μαγειρεύει στην κουζίνα, μοιράζει την αστείρευτη ενέργειά του στο χώρο. Συνεχίζοντας μια παράδοση στη μαγειρική από τη γιαγιά του Μαρία, πίσω στο 1968 και στη συνέχεια τη μητέρα του Φανή, είναι ο καθοριστικός παράγοντας σε αυτήν την επιχείρηση εστίασης. Έχοντας ως βασικό κανόνα τη διατήρηση των θρεπτικών συστατικών με το σωστό μαγείρεμα, αλλά και την ικανοποίηση των πελατών καθώς απολαμβάνουν π.χ. ένα φιλέτο ντόπιας μοσχίδας, ο Άγγελος αντικατοπτρίζει μια στάση ζωής γεμάτη πάθος και διάθεση.

Έχοντας ως πηγή των πρώτων υλών τη γύρω γεωγραφική θέση, το οικοσύστημα του Καϊμάκτσαλαν, για τα μανιτάρια και τα άγρια χόρτα, αλλά και το δικό τους, ως οικογένεια, βιολογικό μπαχτσέ λίγο μακρύτερα από το εστιατόριο, καθώς και κρέας από αγελάδες Λιμουζίν οι οποίες τρέφονται στην ευρύτερη περιοχή, ο Άγγελος έχει δημιουργήσει ένα μενού με επιρροές τοπικές αλλά και σε μίξη με τις γειτονικές βαλκανικές χώρες. Η οικογένεια Ναουμίδη είναι γνωστή για την καλλιέργεια της πιπεριάς Φλωρίνης, στο βιολογικό κτήμα 200 στρεμμάτων το οποίο διαθέτουν, την εξαγωγή αυτής αλλά και διάφορων συνταγών με βασική πρώτη ύλη την πιπεριά, σε γυάλινα βαζάκια, σε περίπου 30 χώρες στο εξωτερικό.

Σε μια γωνιά έχει τοποθετηθεί σχετικά πρόσφατα και ένα ψυγείο ωρίμασης κρεάτων. Ο Άγγελος μαγείρεψε επί τόπου ένα κριθαρότο με καραβίδες γλυκού νερού, με πάθος ερμηνευτή χορού πάνω από το τηγάνι και τη φλόγα του φλαμπαρίσματος, καθώς και μια πέστροφα με ψήσιμο σε ρηχό σκεύος , γεμιστή με χόρτα, τομάτα και σερβιρισμένη με άγρια χόρτα και ξηρούς καρπούς. Οι μερίδες του είναι χορταστικές και η ενημερωμένη κάβα συμπληρώνουν την επίθεση στις αισθήσεις του επισκέπτη.

Διεύθυνση: Άγιος Παντελεήμων Φλώρινας, Τηλ.: 2386061238, naoumidis.gr

«Σπιτικό της Λουκίας»
Σε μια από τις ομορφότερες βόλτες στην Ελλάδα, στις λίμνες Πρεσπών, σε ένα μικρό ψαροχώρι, τη Μικρολίμνη, στο τέρμα του δρόμου, ή της παραλίας, από όπου και αν θέλει κανείς να το προσεγγίσει, βρίσκεται το «Σπιτικό της Λουκίας». Ζεστός, πέτρινος χώρος μέσα, περιποιημένη αυλή, μπροστά στο νερό της Μικρής Πρέσπας, έξω, για τους θερμότερους μήνες, το εστιατόριο ζεσταίνεται περισσότερο από το χαμόγελο και την καλόκαρδη υποδοχή της Λουκίας Κλιάκου.

Έχοντας εμπειρία αρκετών χρόνων στην εστίαση, άνοιξε το «Σπιτικό» της το 2021, ομολογουμένως όχι στην καλύτερη περίοδο για νέες επιχειρηματικές κινήσεις. Εδώ οι κουβέντες έχουν περιοριστεί κατά πολύ καθώς η Λουκία βγάζει διαρκώς πιάτα, ανεβατό, φλωρινέλα σαγανάκι με σάλτσα από κράνα, πιπεριές Φλωρίνης γεμιστές με φέτα, καισαρικά μανιτάρια με ξύδι, φασόλια γίγαντες στη γάστρα αλλά και ολόφρεσκο ψαρεμένο στη λίμνη γριβάδι στο τηγάνι.

Μου εξηγεί πως τα Σαββατοκύριακα λόγω αυξημένης κίνησης ετοιμάζει και μερικά μαγειρευτά, αγριογούρουνο στη γάστρα πρασοσέλινο, πρόβατο αλλά και κότα επίσης στη γάστρα, μοσχαρίσια μάγουλα κοκκινιστά με χυλοπίτες. Τα λουκούλεια γεύματα στης Λουκίας, κλείνουν με επιδόρπια όπως τη γαλατόπιτα, την κυδωνόπιτα, τη μηλόπιτα, ροξάκια αλλά και ποικιλία γλυκών του κουταλιού. Επίσης σερβίρονται αφεψήματα, από δικό τους τσάι, κυνόροδο και τσάπουρνα, super food ως λικέρ. Η περπατητή βόλτα δίπλα στο νερό της Μικρής Πρέσπας επιβάλλεται, πριν και μετά από την επίσκεψη στης Λουκίας. Ανοιχτά όλο το χρόνο.

Διεύθυνση: Μικρολίμνη, Τηλ.: 2385051964

«Del Lago»
Με θέα τη λίμνη Ζάζαρη, στις όχθες του Λιμνοχωρίου σε έναν παλιό και καλαίσθητα ανακαινισμένο στάβλο, στεγάζεται το «Del Lago». Με διακόσμηση αμερικάνικου diner κάπου στις μεσοδυτικές Πολιτείες της Αμερικής και πολλά αντίστοιχα στοιχεία, ο Αλέξανδρος Ταμίλια δεν περιορίζεται στην εμφάνιση του μαγαζιού του. Όντας βοσκός ο ίδιος με 300 πρόβατα υπό την καθοδήγησή του, ξέρει από καλομαγειρεμένο κρέας.

Από το Δεκέμβριο του 2010 βρίσκεται σε αυτήν την αγαπημένη ενασχόληση. Ζυγούρι, κότσι αλλά και αρνί στη γάστρα, κυρίως τους χειμερινούς μήνες, συνοδεία χειροκομμένης ντόπιας πατάτας από την παπατοπαραγωγή περιοχή του Σκλήθρου, σαλάτες διάφορες, συνοδεία κρασιών, εμφιαλωμένων αλλά και ασκών, συνθέτουν τη γαστριμαργική, τόσο ταιριαστή στο Λιμνοχώρι, εικόνα. Ανοιχτά όλο το χρόνο.

Διεύθυνση: Λιμνοχώρι Φλώρινας, Τηλ.: 2386041382

«Το Κεντρικόν» (της Ξανθίππης)
Στο πολύ όμορφο Λέχοβο, στον κεντρικό δρόμο, ένας εκκεντρικός σε διακόσμηση, καφενές, κρύβει πιο πολλά από αυτά που δε φαίνονται από το δρόμο με την πρώτη ματιά. Η αγαπητή σε όλους Ξανθίππη, φροντίζει τους κατοίκους του χωριού με καφέδες, μεζεδάκια, λικέρ και αφεψήματα μέχρι να έρθει η ώρα που θα βάλει τσουκάλι και τηγάνι στη φωτιά και να ετοιμάσει νοστιμιές, όχι πολλές καθημερινά, οι οποίες όμως έχουν κάνει τους κατοίκους του Λεχόβου να την προτείνουν στους επισκέπτες χωρίς επιφυλάξεις.

Διεύθυνση: Λέχοβο Φλώρινας, Τηλ.:2386071248

Πηγή: https://www.travel.gr