Μια ολιστική παρέμβαση στον τρόπο λειτουργίας του ΟΣΕ, αλλά και στις δικλίδες ασφαλείας για την κυκλοφορία των τρένων αναμένεται να κάνει η κυβέρνηση στο σημερινό υπουργικό συμβούλιο, καθώς θα παρουσιαστεί το νομοσχέδιο που έχει καταρτίσει ο αναπληρωτής υπουργός Μεταφορών Κωνσταντίνος Κυρανάκης με γνώμονα το «μοντέλο ΔΕΗ».

Σε άμεση συνεργασία με τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Κωστή Χατζηδάκη, ο οποίος το 2019 ήταν αυτός που είχε αναλάβει την «καυτή πατάτα» της τότε ΔΕΚΟ, ο κ. Κυρανάκης -σε συνεργασία και με τον υπουργό Υποδομών Χρίστο Δήμα- θα παρουσιάσει το συνολικό σχέδιο που έχει εκπονηθεί και αφορά το μοντέλο εταιρικής λειτουργίας, τον τρόπο προσλήψεων και διαχείρισης των προμηθειών του Οργανισμού και βεβαίως τις επαυξημένες προβλέψεις για την ασφαλέστερη κυκλοφορία των τρένων.

Κυρανάκης στο ΘΕΜΑ: «Αναβαθμίζουμε το επίπεδο ασφάλειας»

«Με το νομοσχέδιο, αλλά κυρίως με την άμεση υλοποίηση όσων προβλέπει, αναβαθμίζουμε το επίπεδο ασφάλειας του σιδηρόδρομου. Σε 3 μήνες ο ΟΣΕ θα διαθέτει ένα σύγχρονο σύστημα ακριβούς γεωεντοπισμού τρένων που θα αποτρέπει ατυχήματα και θα καταγράφει ψηφιακά και με πλήρη διαφάνεια τι συμβαίνει και πότε σε ολόκληρο το σιδηροδρομικό δίκτυο. Επιταχύνουμε παράλληλα τα έργα του ETCS, για το οποίο οι πρώτες on board δοκιμές αυτόματης πέδησης που έγιναν λειτούργησαν κανονικά».

Με μια δεδομένη απόσταση από τη «διακεκαυμένη περίοδο» των κινητοποιήσεων για τα Τέμπη, η κυβέρνηση έρχεται να επιφέρει ίσως τη μεγαλύτερη θεσμική τομή στη λειτουργία του ΟΣΕ εδώ και πολύ καιρό. Με βάση και το πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ, άλλωστε, ο ΟΣΕ περιγράφεται ως «μαύρη τρύπα», μια εταιρεία χωρίς σύγχρονη κουλτούρα λειτουργίας και άκρως υποστελεχωμένη.

Απαντώντας σε σχετική ερώτηση στη συνέντευξή του στην εκπομπή «Direct» του protothema.gr, ο Κυριάκος Μητσοτάκης απέκρουσε τη μομφή περί καθυστερημένης παρέμβασης. «Δεν πρέπει να μηδενίσουμε και την προσπάθεια η οποία γίνεται τα τελευταία δύο χρόνια. Δεν ξεκινάμε από το μηδέν», ανέφερε ο κ. Μητσοτάκης, προσθέτοντας ότι «θα υπάρξει μια δραστική παρέμβαση στον τρόπο λειτουργίας του νέου οργανισμού των ελληνικών σιδηροδρόμων». Σημειωτέον, στο τέλος του έτους η προηγούμενη πολιτική ηγεσία είχε δρομολογήσει την ίδρυση της εταιρείας-διαδόχου του ΟΣΕ, της Σιδηρόδρομοι Ελλάδος Α.Ε., αν και έως τώρα η νέα εταιρική δομή έχει παραμείνει στα χαρτιά.

Ενιαίο Κέντρο Εποπτείας

Ξεκινώντας από τις επαυξημένες πρόνοιες ασφαλείας, κεντρικός πυλώνας του νομοσχεδίου θα είναι η ίδρυση του Ενιαίου Κέντρου Εποπτείας της κυκλοφορίας στο δίκτυο. Θα πρόκειται για ένα δευτεροβάθμιο κέντρο, το οποίο θα έχει συνολική εποπτεία επί του δικτύου και δεν θα εμπλέκεται στη διαχείριση της κυκλοφορίας, όπως κάνουν τα τοπικά κέντρα τηλεδιοίκησης. Προς τούτο, όλα τα τρένα που κυκλοφορούν στο δίκτυο και όχι μόνο τα επιβατικά θα φέρουν τους πομποδέκτες HEPOS, που δίνουν σε real time εικόνα για το στίγμα του εκάστοτε τρένου. Αρμόδιες πηγές εκτιμούν ότι σε περίπου τρεις με τέσσερις μήνες η πλειονότητα των τρένων θα είναι εφοδιασμένα με το σύστημα αυτό, σε μια προσπάθεια ο νέος ΟΣΕ να λειτουργεί κατά τα νέα πρότυπα.

Οπως είχε γράψει και πριν από έναν μήνα το «ΘΕΜΑ», αποκαλύπτοντας τις προθέσεις της κυβέρνησης, θα επανέλθει με νομοθετική πρόβλεψη η θέση του προϊσταμένου αμαξοστοιχίας που έχει καταργηθεί εδώ και χρόνια και συνιστά μια ακόμα δικλίδα ασφαλείας. Ακόμα, αναμένεται να αυστηροποιηθεί σημαντικά ο κανονισμός λειτουργίας της επιχείρησης και θα προβλέπεται η δυνατότητα ακόμα και απόλυσης εργαζομένου, ανάλογα με το παράπτωμα, στο οποίο έχει υποπέσει. «Δεν μπορεί ένας υπάλληλος που βρίσκεται να δουλεύει υπό την επήρεια ναρκωτικών να μην απολύεται», αναφέρει αρμόδια κυβερνητική πηγή. Επίσης, θα προβλέπονται πολύ αυστηρότερα φίλτρα αξιολόγησης των εργαζομένων, τόσο κατά την πρόσληψη όσο και κατά τη διάρκεια της εργασίας τους, με τη χρήση ψυχομετρικών τεστ, αλλά και τεστ ναρκωτικών. Μόλις προ ολίγων εβδομάδων, άλλωστε, υποψήφιοι εργαζόμενοι «κόπηκαν» από διαδικασία πρόσληψης καθώς βρέθηκαν υπό την επήρεια ναρκωτικών.

Στο νομοσχέδιο θα περιλαμβάνεται επίσης η δυνατότητα ακόμα και ανάκλησης αδειών εταιρειών που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα, εφόσον προβαίνουν σε αντιδεοντολογικές ή καταχρηστικές ενέργειες. Τέλος, θα προβλέπεται η βελτίωση του μηχανισμού βιντεοσκόπησης, σε μια προσπάθεια διαφύλαξης του υλικού της εταιρείας που πολλές φορές γίνεται λεία στα χέρια συμμοριών Ρομά που «πλιατσικολογούν» εδώ και χρόνια γραμμές και καλώδια.

Αυξημένες αμοιβές για στελέχη

Στο σκέλος της εταιρικής λειτουργίας αναμένονται επίσης βαθιές τομές, κατά τα πρότυπα της ΔΕΗ. Σύμφωνα με πληροφορίες του «ΘΕΜΑτος», για τα ανώτατα και ανώτερα στελέχη της νέας εταιρείας (διευθύνων σύμβουλος, διευθυντής Εταιρικής Λειτουργίας, γενικός διευθυντής, διευθυντές και υποδιευθυντές) θα αναπροσαρμοστεί το σύστημα αμοιβών και θα εξαιρεθεί του πλαισίου του Ενιαίου Μισθολογίου, προκειμένου να μπορεί το Δημόσιο να προσελκύσει στελέχη ενδεχομένως και με εμπειρία εξωτερικού γι’ αυτές τις υπεύθυνες θέσεις.

Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου, που αναμένεται εντός του Μαΐου, θα τρέξει ανοιχτός διαγωνισμός για την προσέλκυση στελεχών σε θέσεις ευθύνης, ενώ ο αρμόδιος υπουργός κ. Κυρανάκης έχει κάνει επαφές με Ελληνες που έχουν αντίστοιχες θέσεις σε εταιρείες του εξωτερικού. «Χωρίς περισσότερα χρήματα, κανείς δεν έρχεται να βάλει το κεφάλι του στον ντορβά», αναγνωρίζει κεντρική κυβερνητική πηγή, εξηγώντας ότι η εν λόγω διαδικασία ήταν εξαιρετικά επιτυχημένη στην περίπτωση της ΔΕΗ τα προηγούμενα χρόνια, με αποτέλεσμα τον συνολικό μετασχηματισμό της εταιρείας που έπαψε να είναι «μαύρη τρύπα». Τα στελέχη που θα προσληφθούν θα έχουν τριετείς ή τετραετείς συμβάσεις, οι οποίες θα μπορούν να ανανεωθούν άπαξ, ενώ δεν θα είναι απαγορευτικό να προέρχονται και από το υφιστάμενο δυναμικό του οργανισμού. Μέχρι την ολοκλήρωση της σχετικής διαδικασίας και της τοποθέτησης νέας διοίκησης, παραμένει στη θέση της η νυν διοίκηση του ΟΣΕ που ήταν μεταβατική μέχρι που… μονιμοποιήθηκε.

Fast track προσλήψεις και προμήθειες

Ενα βασικό πρόβλημα του Δημοσίου είναι ο πολύ αργός ρυθμός προσλήψεων και, όπως προαναφέρθηκε, βασικό πρόβλημα του ΟΣΕ είναι η μεγάλη υποστελέχωση. Με το νομοσχέδιο, η κυβέρνηση φιλοδοξεί να επιταχύνει τη σχετική διαδικασία, απεμπλέκοντας το ΑΣΕΠ από τη διαδικασία της έγκρισης. «Οι προσλήψεις θα γίνονται γρήγορα, με επίβλεψη της διαδικασίας από το ΑΣΕΠ, αλλά όχι με τη σημερινή διαδικασία», αναφέρει καλά γνωρίζουσα πηγή και προσθέτει ότι ο βασικός του ρόλος θα είναι η έγκριση της προκήρυξης. Στόχος είναι σύντομα ο νέος Οργανισμός να στελεχωθεί με προσωπικό και να καλύψει αρκετά κενά που υπάρχουν στο οργανόγραμμα, έπειτα από χρόνια «διαρροής» έμπειρων στελεχών λόγω συνταξιοδοτήσεων και της μη αναπλήρωσής τους. Στο νομοσχέδιο αναμένεται επίσης να ενσωματωθούν και ευρωπαϊκές οδηγίες για προσλήψεις σε οργανισμούς που εποπτεύονται από το υπουργείο Μεταφορών, όπως ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ, αλλά και στη Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων (ΡΑΣ). Ειδικά στην περίπτωση της ΡΑΣ κρίνεται επιτακτική η ανάγκη πρόσληψης επιθεωρητών, καθώς είμαστε σε διαδικασία επί παραβάσει από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Παρόμοια παρέμβαση στη λογική επιτάχυνσης των διαδικασιών θα γίνει και στο σκέλος των προμηθειών, όπως έγινε προ ολίγου διαστήματος και στην περίπτωση του Υπερταμείου. Σύμφωνα με πληροφορίες, συμβάσεις έως και 5 εκατ. ευρώ θα εξαιρεθούν των προβλέψεων του νόμου 4412 προκειμένου ο νέος Οργανισμός να αποκτήσει μεγαλύτερη ευελιξία για την προμήθεια υλικού κ.ο.κ.

Το πόρισμα

Το υπό κατάθεση νομοσχέδιο αναμένεται να αναζωπυρώσει τρόπον τινά τη συζήτηση για τη διαχείριση του δυστυχήματος των Τεμπών, η οποία απέχει ακόμα σημαντικά από το να πάρει τη δικαστική οδό. Ενα βασικό έλλειμμα είναι το πόρισμα του ΕΜΠ που έχει παραγγείλει ο εφέτης ανακριτής Σωτήρης Μπακαΐμης από τον καθηγητή του ΕΜΠ Δημήτρη Καρώνη, αναφορικά με τα αίτια πρόκλησης της πυρόσφαιρας. Ο κ. Καρώνης ακόμα δεν το έχει παραδώσει, αν και η σχετική παραγγελία έχει δοθεί εδώ και πάνω από έναν χρόνο. Επίσης, ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ αναμένεται να διερευνήσει περαιτέρω με τη σειρά του το σκέλος της πυρόσφαιρας, ενώ εκκρεμεί να βρεθεί και αντικαταστάτης του παραιτηθέντος αναπληρωτή προέδρου του οργανισμού και επικεφαλής του σιδηροδρομικού τομέα Χρήστου Παπαδημητρίου.

πηγή: protothema.gr