Σε ένα ανησυχητικό περιστατικό που συνέβη το βράδυ της Τετάρτης 25/6 στο Πάρκο Εκτάκτων Αναγκών κατά τη διάρκεια της πρεμιέρας της θεατρικής παράστασης «ΛΥΣΙΣΤΡΑΤΗ» από τη θεατρική ομάδα «ΕΠΕΚΕΙΝΑ», αναφέρεται ο Βασίλης Παμπόρης με κείμενό του. Συγκεκριμένα, κατά τη διάρκεια της παράστασης, άγνωστοι νεαροί πέταξαν μια νερόβομβα στο κέντρο της σκηνής προκαλώντας ανησυχία και αναστάτωση τόσο στους θεατές όσο και στους ηθοποιούς. Αναλυτικότερα ο Βασίλης Παμπόρης γράφει:
«Σε κάθε πόλη που σέβεται τον εαυτό της, οι ανοιχτοί χώροι πολιτισμού δεν είναι απλά σημεία ψυχαγωγίας αλλά γιορτές συλλογικότητας, παιδείας και δημιουργίας. Έτσι και στην Πτολεμαΐδα, στο ανοιχτό θέατρο του Πάρκου Εκτάκτων Αναγκών, ο ερασιτεχνικός σύλλογος «Επέκεινα» παρουσίασε με μεράκι και πολυάριθμη συμμετοχή τη «Λυσιστράτη» του Αριστοφάνη, προσκαλώντας τους πολίτες να μοιραστούν στιγμές τέχνης κάτω από τον ανοιχτό ουρανό. Μια γιορτή για την πόλη.
Κι όμως, εν μέσω αυτής της παράστασης – μιας παράστασης που τολμά να μεταφέρει το διαχρονικό μήνυμα της ειρήνης, της ενότητας και του τέλους των εχθροπραξιών – κάποιοι βρήκαν αφορμή να «βομβαρδίσουν» με νεροβόμβες το κοινό και τους ηθοποιούς, από το σκοτεινό ανάχωμα του θεάτρου. Οι νεροβόμβες χτύπησαν θεατές και συντελεστές, με αποτέλεσμα κάποιοι να γίνουν μούσκεμα, να τρομάξουν και να αποχωρήσουν από το χώρο.
Δεν ήταν η πρώτη φορά: τις προηγούμενες μέρες, κατά τις πρόβες, το ίδιο σκηνικό επαναλήφθηκε ως ατυχές αστείο – μια άστοχη διακοπή της δημιουργικής προσπάθειας. Όμως το να πλήττεται η ίδια η πρεμιέρα, εκείνη η νύχτα όπου το θέατρο γεμίζει από προσμονή και καρδιές που χτυπούν μαζί με το φως των προβολέων, είναι κάτι εντελώς διαφορετικό. Για ένα δευτερόλεπτο ο χρόνος πάγωσε· το βλέμμα των θεατών γέμισε απορία και ανησυχία, τα λόγια των ηθοποιών πνίγηκαν στην αμηχανία, η χαρά μετατράπηκε σε αίσθημα προδοσίας.
Η αναστάτωση αυτή τη φορά ήταν αναπόφευκτη – και βαθύτερη. Γιατί όταν μια φάρσα μεταμορφώνεται σε προσβολή, μέσα στην καρδιά της γιορτής, ραγίζει την εύθραυστη εμπιστοσύνη που χρειάζεται για να υπάρξει ο πολιτισμός. Κάποιοι θεατές έφυγαν βιαστικά, άλλοι έμειναν σιωπηλοί, παρατηρώντας τους ηθοποιούς να παλεύουν να σταθούν ξανά στο φως, να ενώσουν το νήμα της παράστασης, να σώσουν ό,τι σώζεται. Πίσω από τις μάσκες, κρύφτηκαν τα ερωτήματα, η αμηχανία, το «γιατί».
Το σκοτάδι κάλυψε τους δράστες, που εξαφανίστηκαν προτού λογοδοτήσουν. Η παράσταση, χάρη στην ψυχραιμία των ανθρώπων του συλλόγου, συνεχίστηκε – αλλά το ερώτημα παραμένει: Πού ακριβώς στεκόμαστε, ως κοινωνία, απέναντι στον πολιτισμό και τον δημόσιο χώρο;
Δεν πρόκειται απλώς για μια «πλάκα» που ξέφυγε. Είναι, δυστυχώς, ένδειξη βαθύτερης παθογένειας: της αδυναμίας κατανόησης της αξίας του δημόσιου χώρου, της απουσίας σεβασμού απέναντι στη συλλογική εμπειρία και, τελικά, της αδιαφορίας για το τι σημαίνει πραγματική συνύπαρξη. Ο πολιτισμός δεν είναι ένα διακοσμητικό «event» – είναι τρόπος να ζούμε μαζί. Ο δημόσιος χώρος δεν είναι «ούτε δικός μου, ούτε δικός σου» – είναι όλων μας, είναι το πεδίο όπου διασταυρώνονται οι ζωές, οι χαρές και οι ευθύνες μας.
Και εδώ τίθενται κάποια ερωτήματα που αξίζει να συζητηθούν:
Τι λέει μια τέτοια πράξη για το ήθος και την παιδεία μας;
Πόσο ασφαλείς νιώθουμε τελικά ως πολίτες στους κοινόχρηστους χώρους μας – όχι μόνο σωματικά, αλλά και ψυχικά;
Πώς γίνεται να παρακολουθούμε μια παράσταση που ζητά τον τερματισμό της βίας και των συγκρούσεων, ενώ κάποιοι επιλέγουν να μεταφέρουν (έστω και ως αστείο) το αίσθημα της ανασφάλειας και της απειλής μέσα στον ίδιο αυτό χώρο;
Είναι ο πολιτισμός για όλους ή μόνο για όσους αντέχουν να τον υπερασπιστούν;
Το θέατρο – ειδικά το ανοιχτό, λαϊκό θέατρο – υπάρχει ακριβώς για να συναντηθούν οι πολίτες, να διαφωνήσουν, να συγκινηθούν, να γελάσουν. Η προσβολή αυτής της εμπειρίας δεν είναι ούτε «επανάσταση», ούτε «αντίδραση» – είναι άρνηση της ίδιας της κοινότητας.
Όταν ο πολιτισμός μετατρέπεται σε στόχο αδιαφορίας ή μικρότητας, τότε τα μεγάλα λόγια για πρόοδο, ανάπτυξη και εξωστρέφεια χάνουν το νόημά τους.
Η Πτολεμαΐδα – όπως κάθε πόλη που θέλει να λέγεται σύγχρονη – χρειάζεται να απαντήσει:
Θα μείνουμε αδιάφοροι μπροστά στη φθορά του δημόσιου χώρου και της πολιτιστικής εμπειρίας; Ή θα σταθούμε, έστω και αργά, υπεύθυνοι απέναντι σε αυτό που πραγματικά μάς ενώνει;
Οι παραστάσεις συνεχίζονται. Το ερώτημα, όμως, παραμένει ανοιχτό.»
