Μὲ λαμπρότητα ἡ πόλη τῆς Καστοριᾶς ἑόρτασε τὸν προστάτη καὶ πολιοῦχο της Ἅγιο Μεγαλομάρτυρα Μηνᾶ τὸν Θαυματουργό. Ἡ Καστοριὰ μαζὶ μὲ τὸν πολιοῦχο της, ἑόρτασε καὶ τὴν ἐπέτειο τῶν 112 ἐτῶν ἀπὸ τὴν ἀπελευθέρωσή της ἀπὸ τὸν τουρκικὸ ζυγό. 

Οἱ ἀκολουθίες τῆς ἑορτῆς, τελοῦνται στὸ Ἱερὸ Μεταβυζαντινὸ Παρεκκλήσιο Παναγίας Μουζεβίκη (Ἅγιος Μηνᾶς) ὅπου διασώζεται περίφημη ἁγιογραφία τοῦ Ἁγίου.

Φέτος στὶς λατρευτικὲς ἐκδηλώσεις συμμετεῖχαν προσκεκλημένοι τοῦ Σεβ. Ποιμενάρχου μᾶς κ. Καλλινίκου, ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Δημητριάδος καὶ Ἁλμυροῦ κ. Ἰγνάτιος καὶ ὁ Θεοφιλέστατος Ἐπίσκοπος Τανάγρας κ. Ἀπόστολος.

*

Ὑποδοχὴ καὶ Ἑσπερινός 

Τὴν παραμονὴ τῆς ἑορτῆς, ἀφοῦ πραγματοποιήθηκε ἡ ὑποδοχὴ τοῦ Ἱεροῦ Λειψάνου τοῦ Ἁγίου Μηνᾶ, ἔμπροσθεν τοῦ Ἱεροῦ Παρεκκλησίου, ἐν συνέχειᾳ τελέσθηκε ὁ Πολυαρχιερατικὸς Ἑσπερινός, χοροστατοῦντος καὶ ὁμιλοῦντος τοῦ Θεοφ. Ἐπισκόπου Τανάγρας κ. Ἀποστόλου καὶ συγχοροστατούντων τῶν δύο Μητροπολιτῶν.  (Δεῖτε περισσότερα γιὰ τὸν Ἑσπερινὸ ΕΔΩ)

Ἀρχιερατικὸ Συλλείτουργο 

Τὴν κυριώνυμο ἡμέρα, τελέσθηκε ὁ ὄρθρος καὶ τό Ἀρχιερατικὸ Συλλείτουργο, προεξάρχοντος καὶ ὁμιλοῦντος τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Δημητριάδος καὶ Ἁλμυροῦ κ. Ἰγνατίου καὶ συλλειτουργούντων τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου μᾶς κ. Καλλινίκου καὶ τοῦ Θεοφ. Ἐπισκόπου Τανάγρας κ. Ἀποστόλου.

Τοὺς τρεῖς Μητροπολῖτες πλαισίωσαν, ὁ Ἄρχιμ. Σεραφεὶμ Κοντακτσὴς ἐκ τῆς Ι.Μ. Δημητριάδος, ὁ Ἀρχιμ. Νεκτάριος Κακουλίδης καὶ οἱ διάκονοι τῶν Μητροπολιτῶν π. Ἰάκωβος, π. Παντελεήμων καὶ π. Νικόδημος.

Στὸ κήρυγμά του ὁ Σεβασμιώτατος κ. Ἰγνάτιος, ἀναφέρθηκε στὴν ἑνότητα τῶν Ἑλλήνων, ἡ ὁποία κρατήθηκε ἀπὸ τὴν Θεία Λειτουργία, μὲ τὴν ὁποία διασώθηκε ἡ Ἑλληνικὴ γλῶσσα στὴν αὐθεντική της μορφὴ καὶ ταυτόχρονα ἡ αἴσθηση τοῦ ἀνήκειν.

Στὴν συνέχεια ὁ Σεβασμιώτατος ἀναφέρθηκε στοὺς νεομάρτυρες καὶ στοὺς διδασκάλους τοῦ Γένους, ὅπως τὸν Ἅγιο Κοσμᾶ τὸν Αἰτωλό, οἱ ὁποῖοι δημιούργησαν κοινότητες καὶ κράτησαν ἔτσι τὴν ἑλληνορθόδοξη παράδοσή μας.

Ἀκολούθως μὲ ἀφορμὴ μιὰ παλαιὰ παράδοση στὴν Καστοριά, νὰ βάφουν σήμερα κόκκινα αὐγά, σὲ ἀνάμνηση τῆς χαμένης ἐκείνης πασχαλιάς, λόγῳ τῆς ὑποδουλώσεως, ὁ Σεβασμιώτατος εἶπε ὅτι οἱ πρόγονοι Καστοριανοὶ κάθε φορὰ ποὺ γιόρταζαν τὴν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ, ἀξιοποιοῦσαν τὴν ἑορτή, γιὰ νὰ θυμοῦνται τὴν Ἀνάσταση τοῦ Γένους.

Ὁ Σεβασμιώτατος κατέληξε τὸ κήρυγμά του τονίζοντας ὅτι, ἔχουμε ἐλεύθερο κράτος, ἀλλὰ ὑπάρχει ὁ κίνδυνος τῆς ὑποδουλώσεως στὸν πνευματικὸ τομέα, ἐὰν χάσουμε τὴν αἴσθηση αὐτὴ τοῦ ἀνήκειν, τὶς ἀξίες, τὴν ἀγάπη γιὰ τὸν Θεὸ καὶ τὴν πατρίδα, τὸ κύτταρο τὸ ὁποῖο εἶναι ἡ οἰκογένεια, καὶ τὴν γλῶσσα μας. Ἀλλὰ ὅσο ὑπάρχουν Ἅγιοι Ἐλευθερωτές, ὅπως ὁ Ἅγιος Μηνᾶς καὶ ὅσο στὴν Καστοριὰ θὰ βάφουν αὐτὴ τὴν ἡμέρα, τῆς ἐπετείου τῆς ἐλευθερίας τὰ κόκκινα αὐγά, ἡ Ἑλλάδα μας δὲν θὰ πεθάνει ποτέ.

Τέλος, εὐχαρίστησε τὸν Σεβ. Ποιμενάρχη κ. Καλλίνικο γιὰ τὴν πρόσκληση νὰ συνεορτάσει τὸν ἐλευθερωτὴ ἅγιο Μηνᾶ, καὶ τὸν Θεοφιλέστατο κ. Ἀπόστολο γιὰ τὴν σημερινὴ συλλειτουργία.

Στὸ τέλος τῆς Θείας Λειτουργίας, ἀφοῦ εὐλογήθηκαν τὰ ἐορταστικὰ κόλλυβα τοῦ Ἁγίου, ἐψάλη ἀπό ὅλο τό ἐκκλησίασμα ὁ ἐθνικός ὕμνος τῆς Ρωμηοσύνης, τό «Τῇ Ὑπερμάχῳ».

 

Ἱερὰ Λιτανεία 

Ἀμέσως μετὰ σχηματίσθηκε μεγαλοπρεπῆ λιτανευτικὴ πομπή.

Προπορευόταν τὸ λάβαρο τοῦ ἐλευθερωτοῦ Ἁγίου Μηνᾶ καὶ ἡ Ἑλληνικὴ σημαία καὶ ἐν συνέχειᾳ οἱ σημαιοφόροι τῶν σχολείων τῆς Καστοριᾶς, τὰ μέλη τῶν Πολιτιστικῶν Συλλόγων καὶ Ὁμίλων τῆς Καστοριᾶς, ὅλοι παραδοσιακὰ ἐνδεδυμένοι, ὁ Ἐρυθρὸς Σταυρὸς κ.α.

Ἐν συνέχειᾳ τὰ παιδιὰ ἀπὸ τὸ σύστημα προσκόπων Καστοριᾶς καὶ ἡ Φιλαρμονικὴ τοῦ στρατοῦ, συνόδευαν τὴν Ἱερὰ Εἰκόνα τοῦ Στρατηλάτου Ἁγίου Μηνᾶ, τὴν ὁποία εἶχε πλαισιώσει ἄγημα τοῦ Στρατοῦ.

Ἀκολούθως ὁ ἱερεῖς μὲ τὸ Ἱερὸ Εὐαγγέλιο καὶ τὰ Ἱερὰ Λείψανα τοῦ Ἁγίου, οἱ διάκονοι, οἱ τρεῖς Ἀρχιερεῖς, οἱ Ἄρχοντες καὶ ὁ Λαός.

Ἡ Ἱερὰ Πομπή, κατευθύνθηκε στὸν Ἱερὸ Μητροπολιτικὸ Ναό, ὅπου τὴν ἱερὰ εἰκόνα καὶ τὰ λείψανα τοῦ Ἁγίου, ὑποδέχθηκαν οἱ πανηγυρικὲς καμπανοκρουσίες, καὶ οἱ ἱερεῖς τοῦ Ναοῦ.

Ἐκεῖ ἔγινε ἡ ὑποδοχὴ τοῦ ἐκπροσώπου τῆς Ἑλληνικῆς Κυβερνήσεως Ὑπουργοῦ Ἐθνικῆς Ἀμύνης κ. Νικολάου Δένδια, συνοδευόμενου ἀπὸ τοὺς ἐνδοξότατους Ἀρχηγοὺς τοῦ Ἑλληνικοῦ Στρατοῦ ἤτοι: τὸν Ἀρχηγὸ Γ.Ε.Σ. Ἀντιστράτηγο Γεώργιο Κωστίδη καὶ ὡς ἐκπροσώπου τοῦ Ἀρχηγοῦ Γ.Ε.Ε.Θ.Α., τὸν Ἀρχηγὸ Γ.Ε.Ν. Ἀντιναύαρχο Δημήτριο-Ἐλευθέριο Κατάρα ΠΝ καὶ τὸν Ἀρχηγὸ Γ.Ε.Α. Ἀντιπτέραρχο (Ι) Δημοσθένη Γρηγοριάδη.

Κατόπιν ἔγινε ἡ ἔπαρση τῆς Ἑλληνικῆς σημαίας ἀπὸ τὸν κ. Ὑπουργὸ καί τόν Μητροπολίτη Καστορίας καὶ ἡ ἀνάκρουση τοῦ Ἐθνικοῦ Ὕμνου.

Δοξολογία, Ἐπιμνημόσυνη Δέηση καὶ Παρέλαση 

Στὸν Ἱερὸ Μητροπολιτικὸ Ναὸ τελέσθηκε ἡ Πανηγυρικὴ Δοξολογία, ἐπὶ τῇ ἀπελευθερώσει τῆς Πόλεως καὶ ἡ ἀνάγνωση τῆς εὐχαριστηριακῆς εὐχῆς ἀπὸ τὸν Μητροπολίτη τῆς Καστοριᾶς, παρουσία τοῦ Ὑπουργοῦ Ἐθνικῆς Ἀμύνγς καὶ τῶν ἐνδοξοτάτων Ἀρχηγῶν.

Παρέστησαν ἐπίσης: ἡ Βουλευτὴς Καστοριᾶς κ. Μαρία Ἀντωνίου, ὁ Περιφερειάρχης Δυτικῆς Μακεδονίας κ. Γεώργιος Ἀμανατίδης, ὁ Ἀντιπεριφερειάρχης Καστοριᾶς κ. Δημήτριος Σαββόπουλος, ὁ Ἀντιπεριφερειάρχης Θεματικὸς κ. Πασχάλης Χαρούμενος, ὁ Δήμαρχος Καστοριᾶς κ. Ἰωάννης Κορεντσίδης, ἡ Πρόεδρος τοῦ Δημοτικοῦ Συμβουλίου Δ. Καστοριᾶς κ. Ἰὠάννα Κύρου, ὁ Συντονιστὴς Ἀπ. Διοίκησης Ἠπείρου-Δυτικῆς Μακεδονίας κ. Σεραφεὶμ Λιάπης, ὁ Ἀντιδήμαρχος Καστοριᾶς κ. Σωκράτης Πέλκας, Διοικητὴς Γ΄ΣΣ/NRDC-GR Ἀντιστράτηγος κ. Ἀθανάσιος Γαρίνης, ὁ Συντονιστὴς Ἐπιχειρήσεων Πυροσβεστικοῦ Σώματος Ἠπείρου-Δυτ.Μακεδονίας Νήσων Κέρκυρας, Λευκάδας, Παξῶν Ὑποστράτηγος κ. Χριστόφορος Μπόκας , ὁ Γενικὸς Περιφερειακὸς Διευθυντὴς τῆς Ἀστυνομίας Δυτικῆς Μακεδονίας κ. Κωνσταντῖνος Σπανούδης, ὁ Διοικητὴς τῆς 9η Μ/Π ΤΑΞ Ταξίαρχος κ. Κοσμᾶς Καλμανίδης, ὁ Διοικητὴς τοῦ 15ου Συντάγματος Πεζικοῦ Συνταγματάρχης κ. Θωμᾶς Γεωργιάδης, ὁ Διευθυντὴς τῆς Ἀστυνομικῆς Διεύθυνσης Καστοριᾶς κ. Νικόλαος Ἔξαρχος, ὁ Διευθυντὴς τοῦ Πυροσβεστικοῦ Σώματος Καστοριᾶς κ. Ἰωάννης Πλατής, ὁ Διοικητὴς τῆς Ἀεροπορικῆς Μονάδας Βιτσίου Ἐπισμηναγὸς κ. Γεώργιος Κωστόπουλος, περιφερειακοὶ καὶ δημοτικοὶ σύμβουλοι, ἄλλοι στρατιωτικοὶ καὶ ἐκπρόσωποι φορέων.

Μετά τὴν ἐπίσημη Δοξολογία ὁ Σεβασμιώτατος κ. Καλλίνικος προσεφώνησε τόν Ὑπουργό Ἐθνικῆς Ἀμύνης, ὡς ἑξῆς:

«Ἀξιότιμε Ὑπουργέ Ἐθνικῆς Ἀμύνης κ. Νικόλαε Δένδια, ἐκπρόσωπε τῆς Ἑλληνικῆς Κυβερνήσεως

Σᾶς καλωσορίζουμε, ὡς Μητροπολίτης Καστορίας καί ἐκ μέρους τοῦ Κλήρου καί τοῦ λαοῦ, στήν ἱστορική Ἱερά Μητρόπολη Καστορίας καί συγκεκριμένα στήν ζωντανή «Βυζαντινή» Ἀρχόντισσα τῆς Δυτικῆς Μακεδονίας τήν Καστοριά.

Σᾶς ὑποδεχόμαστε μαζί μέ τούς Ἁγίους ἀδελφούς Ἀρχιερεῖς, τόν γνωστόν ἀνά τό Πανελλήνιο ὑπερδραστήριο Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Δημητριάδος καί Ἁλμυροῦ κ. Ἰγνάτιο καί τόν Θεοφιλέστατο Ἐπίσκοπο Τανάγρας κ. Ἀπόστολο, Βοηθό τοῦ Μακαριωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καί Πάσης Ἑλλάδος κ.κ. Ἱερωνύμου καί ἐκπρόσωπο τῆς Ἐκκλησίας μας στίς Βρυξέλλες, τούς ὁποίους εὐχαριστῶ ἐκ καρδίας.

Τήν Ἱερά Μητρόπολη Καστορίας ἐποίμαναν ἄξιοι κατά πάντα Μητροπολίτες, μεταξύ τῶν ὁποίων ὁ θρυλικός πρωτεργάτης τοῦ Μακεδονικοῦ Ἀγῶνος Μητροπολίτης Γερμανός Καραβαγγέλης, ὁ ὁποῖος καί κάλεσε τόν ἥρωα Παῦλο Μελᾶ νά ἔρθει στήν Μακεδονία καί μέ τήν θυσία του νά δώσει τό ἔναυσμα γιά τήν ἐλευθερία της. 

Μιά ἐλευθερία πού ἔλαμψε τελικά γιά τήν Καστοριά μας τήν ἡμέρα τοῦ Ἁγίου Μηνᾶ, σάν σήμερα, τό ἔτος 1912.

Τόσο ἡ ἱερή εἰκόνα τοῦ Ἁγίου Μηνᾶ, ὅσο καί τά κόκκαλα τῶν δύο θρυλικῶν ἡρώων, ἀπό τά ὁποῖα εἶναι βγαλμένη ἡ ἐλευθερία τῆς Μακεδονίας μας, βρίσκονται ἐδῶ, στήν Ἱερά Μητρόπολη Καστορίας.

Κυρίως, ὅμως, ἡ παράδοση πού κράτησε ἄσβεστη τήν φλόγα τῆς ἐλευθερίας, ἡ ἑλληνορθόδοξη παράδοση, παραμένει ζωντανή στήν ἀκριτική Ἱερά Μητρόπολη τῆς Καστοριᾶς.

Τά κόκκαλα τῶν ἡρώων, τά εἰκονίσματα τῶν ἁγίων καί ἡ ἑλληνορθόδοξη παράδοση εἶναι, θεωρῶ, βασικά στοιχεῖα ταυτότητας καί, συνεπῶς, βασικά στοιχεῖα προάσπισης τῆς Ἐθνικῆς Ἄμυνας τῆς Πατρίδος μας. 

Γι᾽ αὐτό, ἀξιότιμε Ὑπουργέ τῆς Ἐθνικῆς Ἄμυνας τῆς Ἑλλάδας μας, καί αἰσθανόμαστε ἰδιαίτερη τιμή πού σήμερα βρίσκεστε ἀνάμεσά μας, μαζί μέ τούς ἐνδοξοτάτους Ἀρχηγούς τῶν Ἐνόπλων Δυνάμεων, εἷς ἐκ τῶν ὁποίων -θά μοῦ ἐπιτρέψετε τήν ἰδιαίτερη μνημόνευση· ὁ Ἀρχηγός κ. Γεώργιος Κωστίδης- τυγχάνει γέννημα καί θρέμμα τῆς Καστοριᾶς καί τό γεγονός τῆς ἀναδείξεώς του στήν ὑψηλή αὐτή θέση γεμίζει ἐμᾶς καί ὅλους τούς Δυτικο-Μακεδόνες μέ ἰδιαίτερη ὑπερηφάνεια καί ἐνθουσιασμό.

Θά μοῦ ἐπιτρέψετε, ἀξιότιμε κ. Ὑπουργέ, εἰς ἀνάμνησιν τῆς ὑψηλῆς τιμητικῆς παρουσίας σας στήν Καστοριά μας κατά τήν εὔσημη αὐτή ἡμέρα, νά σᾶς προσφέρω μιά εἰκόνα τοῦ Ἁγίου σας, τοῦ Ἁγίου Νικολάου, ὁ ὁποῖος τιμᾶται ἰδιαιτέρως στήν Καστοριά, μέ πάνω ἀπό δώδεκα Ναούς μόνο στήν παλιά πόλη ἀφιερωμένους στήν μνήμη του.

«Ὁ τῶν Μυρέων Πρόεδρος καί τῶν Καστοριέων Προστάτης Ἅγιος Νικόλαος, τῷ ἀξιοτίμῳ Ὑπουργῷ Ἐθνικῆς Ἀμύνης κυρίῳ Νικολάῳ Δένδιᾳ, εἴη βοηθός καί ἀντιλήπτωρ. Ὁ Καστορίας Καλλίνικος. Καστοριά 11.11.2024»

Ἐπίσης σέ σᾶς, κ. Ὑπουργέ, καί στούς ἐνδοξοτάτους Ἀρχηγούς μας, θά μοῦ ἐπιτρέψετε νά χαρίσω ἀπό μιά εἰκόνα τοῦ Ἁγίου Μηνᾶ ἁγιογραφημένη σέ πέτρα.

Ὡς εὖ παρέστητε, κ. Ὑπουργέ»

Ἀκολούθως ἐκφωνήθηκε ὁ πανηγυρικὸς λόγος ἀπὸ τὸν ἐκπαιδευτικὸ κ. Κωνσταντῖνο Ἀντωνίου.

Στὴν συνέχεια οἱ Ἀρχιερεῖς καὶ οἱ Ἄρχοντες, κατευθύνθηκαν στὴν Πλατεία τοῦ θρυλικοῦ Μητροπολίτου Καστορίας Γερμανοῦ Καραβαγγέλη, ὅπου ἐνώπιον τοῦ ἀνδριάντα του τελέσθηκε ἡ Ἐπιμνημόσυνη Δέηση, ἀκολούθησε ἡ κατάθεση στεφάνων καί ὁ ἑορταστικός χαιρετισμός τοῦ Ὑπουργοῦ Ἐθνικῆς Ἀμύνης.

Τέλος πραγματοποιήθηκε ἡ μεγάλη μαθητικὴ καὶ στρατιωτικὴ παρέλαση.

Δήλωση Μητροπολίτου Καστορίας κ. Καλλινίκου

Μετά τήν παρέλαση, ὁ Σεβ. Μητροπολίτης Καστορίας κ. Καλλίνικος, μιλώντας στά Τοπικά Μέσα, ἔστειλε τό δικό του ἑορταστικό μήνυμα λέγοντας:

«Ἑορτάζουμε τήν ἐλευθερία τῆς Καστοριᾶς μετά ἀπό πέντε αἰῶνες σκλαβιᾶς.

Μιά ἐλευθερία πού ἑτοίμασαν οἱ Μακεδονομάχοι, μεταξύ τῶν ὁποίων ὁ θρυλικός Μητροπολίτης Γερμανός Καραβαγγέλης καί ὁ ἥρωας Παῦλος Μελᾶς, καί χάρισε ὁ ἔνδοξος Ἑλληνικός Στρατός κατά τούς Α´ Βαλκανικούς Πολέμους.

Μιά ἐλευθερία πού ἔλαμψε τελικά γιά τήν Καστοριά μας τήν ἡμέρα τοῦ Ἁγίου Μηνᾶ, σάν σήμερα, τό ἔτος 1912.

Τόσο ἡ ἱερή εἰκόνα τοῦ Ἁγίου Μηνᾶ, ὅσο καί τά κόκκαλα τῶν δύο θρυλικῶν ἡρώων, ἀπό τά ὁποῖα εἶναι βγαλμένη ἡ ἐλευθερία τῆς Μακεδονίας μας, βρίσκονται ἐδῶ, στήν Καστοριά.

Κυρίως, ὅμως, βρίσκεται ἐδῶ καί παραμένει ζωντανή, στήν ἀκριτική Καστοριά, ἡ ἑλληνορθόδοξη παράδοση, πού κράτησε ἄσβεστη τήν φλόγα τῆς ἐλευθερίας.

Τά κόκκαλα τῶν ἡρώων, τά εἰκονίσματα τῶν ἁγίων καί ἡ ἑλληνορθόδοξη παράδοση εἶναι βασικά στοιχεῖα ταυτότητας καί, συνεπῶς, βασικά στοιχεῖα προάσπισης τῆς Ἐθνικῆς Ἄμυνας τῆς Πατρίδος μας.

Γι᾽ αὐτό καί εὐχαριστοῦμε τόν Ὑπουργό Ἐθνικῆς Ἀμύνης καί τούς Γενναίους Ἀρχηγούς τῶν Ὅπλων τῆς Πατρίδος μας, πού ἦρθαν σήμερα στήν Καστοριά, γιά νά ἑορτάσουν μαζί μέ τόν λαό της τά Ἐλευθέριά της.

Πάντα ἐλεύθεροι, στό σῶμα καί τήν ψυχή!»