Όπως κάθε χρόνο, έτσι και για το έτος 2025, αναμένεται να εκδοθεί η υπουργική απόφαση, με την οποία θα κατανέμονται τα έσοδα που θα έχει η χώρα μας από τις δημοπρασίες δικαιωμάτων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.
Για να βγει κερδισμένη Δυτική Μακεδονία από αύτη την Κυβερνητική απόφαση, θα πρέπει να υπάρξει συντονισμένη και δυναμική διεκδίκηση της τοπικής αυτοδιοίκησης και των βουλευτών της περιοχής, ώστε τουλάχιστον το 6% των δικαιωμάτων CO2 να αποδοθεί στην περιοχή μας.
Ο σχετικός νόμος ψηφίστηκε το 2018 (Ν. 4585/2018) μετά από αίτημα της τοπικής αυτοδιοίκησης που προήλθε έπειτα από πρωτοβουλία του Δήμου Κοζάνης. Έκτοτε, ο εκάστοτε υπουργός Ενέργειας με απόφασή του κατανέμει τα έσοδα.
Για το έτος 2018 εκδόθηκε η απόφαση 4585 (ΦΕΚ 1149 Β’ 2019) που όριζε ποσοστό 6% των εσόδων, με τους διαθέσιμους πόρους να είναι λίγο πάνω από 30.000.000€
Για μικροπολιτικούς λόγους και απαξιώνοντας το παραπάνω χρηματοδοτικό εργαλείο, το ποσοστό αυτό μειώθηκε σημαντικά τα επόμενα χρόνια. Ενδεικτικά, για το 2024 κατανεμήθηκε στις λιγνιτικές περιοχές μόνο το 1,65%[1].
Σημειώνεται ότι το πως θα διαμορφωθεί η τελική κατανομή, είναι αποτέλεσμα ενός «παζαριού»[2] και χρειάζεται να διεκδικηθεί συντονισμένα και από τους φορείς της περιοχή μας η αύξηση του ποσοστού.
Τι όμως χάνει η περιοχή από την μείωση αυτή; Αποτέλεσμα είναι να χάνονται σημαντικοί πόροι για την Δυτική Μακεδονία, που είναι αναγκαίοι για την χρηματοδότηση της μετάβασης.
Έχει υπολογιστεί πως, αν το ποσοστό κατανομής για την περίοδο μέχρι το 2030 παρέμενε στο 6%, τα έσοδα για τις λιγνιτικές περιοχές θα προσέγγιζαν τα 800.000.000€.
Στον παρακάτω πίνακα αναλύονται πλήρως τα υφιστάμενα και προβλεπόμενα έσοδα μέχρι το 2030. Η απώλεια εσόδων έως το 2024 είναι περίπου 224.000.000€ και μέχρι το 2030 η απώλεια μπορεί να ξεπεράσει τα 500.000.000€ αν συνεχίσει μειούμενη η απόδοση των δικαιωμάτων CO2.
25-4-2025 Δικαιώματα Εκπομπών CO2
Δεδομένου ότι:
Η διαδικασία παραγωγικής μετάβασης είναι μια μακροχρόνια διαδικασία και θα απαιτηθούν σημαντικοί οικονομικοί πόροι,
δεν είναι βέβαιη η συνέχιση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης και μετά το 2027,
υπάρχουν δράσεις και έργα που θα πρέπει να γίνουν και δεν χρηματοδοτούνται από το Δ.Α.Μ. και
αποτελεί ευθύνη της πολιτείας να εξασφαλίσει και σημαντικούς εθνικούς πόρους για να στηρίξει της περιοχές μας,
είναι σημαντικό να εξασφαλιστεί το μέγιστο δυνατό ποσοστό κατανομής για τις περιοχές υπό μετάβαση από τα έσοδα δικαιωμάτων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.
Λευτέρης Ιωαννίδης
Πρόεδρος της Οικολογικής Κίνησης Κοζάνης
[1] 28/2/2024 Για μια ακόμα χρονιά μιας έπιασε στον υπνο το Υπουργείο και παραμένει κουτσουρεμένο το Εθνικό Ταμειο Δίκαιης Μετάβασης. Μόλις 1,65% για τις λιγνιτικές περιοχές.
[2] https://www.ot.gr/2024/02/27/green/dikaiomata-rypon-pos-tha-moirastei-gia-to-2024-to-12-dis-ton-esodon-apo-tis-dimoprasies/
